成人祭 en Fukumusume 福娘 tijdens Toka Ebisu

Voor wie al dat Japans in de titel van deze blog onverstaanbaar is, wil ik graag eerst kort zeggen dat ik de voorbije dagen naar de 20-jarigen-ceremonie van Suita (het deel van Osaka waar ik woon) geweest ben en 'geluksmeisje' geworden ben.
Verder zal deze blog een lange uitleg worden over wat dat precies allemaal inhoudt.

成人祭 (seijinsai)
Eind december was er een brief in mijn bus gevallen, waarin ik uitgenodigd werd tijdens de seijinsai van Suita. Een seijinsai is het vieren van het 'volwassen worden'. Aangezien je in Japan op je 20e en niet op je 18e wordt, zou ik hier voor de tweede keer volwassen worden! Deze seijinsai vond plaats op 8 januari. Op die dag was er eigenlijk een uitstap gepland door de mensen van het Kokusai-center, maar wegens omstandigheden ging dat niet door.
En ik had dus tijd om naar deze ceremonie te gaan!
Ruben, Judith en ik waren alledrie in 2006 20 geworden en als jongsten van de buitenlandse studenten, gingen we met z'n drieën naar het stadhuis van Suita. Toen we daar aankwamen verschoten we geen beetje! Alle 20-jarige Japanse jongens waren daar in pak en de meisjes in kimono. Eigenlijk hadden we dat wel moeten weten, want als je 20 jaar wordt, moet je als meisje een kimono dragen. Dit is dan ook één van de weinige gelegenheden waarbij je als Japans meisje verwacht wordt om in kimono te komen opdagen. Wij als Europeanen, in casual kleding, pasten dan ook niet helemaal in het plaatje...We waren daar rond 10 u en om 10u30 zou er een 'ceremonie' beginnen. We wisten niet goed wat te verwachten en volgden dus de groep in kimono rondhuppelende pubers... Eens in de zaal, soort theaterzaal van het stadhuis, bleek dat 20-jarigen hier echt nog niet volwassen zijn! De ceremonie begon met een taiko- concertje(Japanse drum) en vervolgens kwamen er zo'n tiental Japanners wat vertellen over 'volwassen worden'. Er waren twee doventolken die afwisselend het hele gebeuren verstaanbaar maakten voor onze dove medemens. Waarom 2? 't Was niet zo dat er twee mensen tegelijk aan het spreken waren..

In het kort kwam het er in al die speechen op neer dat ze iedereen proficiat wensten. Wat mij het meest verbaasde, was het gebrek aan respect dat deze pubers konden opbrengen voor deze speech. Ze bleven maar babbelen, en de mensen die een speech hielden vroegen niet om stil te zijn, waardoor het net een kiekenkot was...
Ik kan geloven dat Japanse jongeren 2 jaar langer nodig hebben om volwassen te worden!
We hadden een zakje gekregen met een cd waar 'geluiden van Suita' (de trein enz.), info over SOA's, een mini-grondwet en nog wat andere papieren in zaten. Vooral die cd is raar-leuk, want er staat vb. het liedje van de stadsavondklok op, dat je hier elke avond om 10u door de stad kan horen galmen. Leuk als souvenir!
Na de ceremonie konden we purikura (kleine fotootjes) laten maken,
een mini-theeceremonie doen, koekjes eten en foto's laten maken door mensen met een rood plastieken hoedje op.
Tijdens de theeceremonie kregen we 2 suikertjes, ééntje in de vorm van de maan en ééntje in de vorm van een zwijntje. De offciële theeceremonie op de tatami-matten hebben we maar overgeslagen, want Judith en Ruben vonden net als ik, dat we al genoeg theeceremonie-lessen hadden gehad dit jaar...
't Was heel speciaal om dit als buitenlander mee te kunnen maken, wetende dat een hele bijzondere gebeurtenis is in het leven van een 20-jarige Japanner. 't Was vooral super om àl die meisjes in kimono te zien. Ik had nog nooit zoveel mensen samen in kimono gezien!


















Fukumusume 福娘
Op 9, 10 en 11 januari was het dan eindelijk zover. Ik zou Fukumusume of 'geluksmeisje' worden tijdens het shinto-festival van de Imamiya-Ebisujinja in Osaka. Het festival zelf heet Toka Ebisu en in de Lonely Planet vond ik de volgende uitleg:

Huge crowds of more than a million people flock to the Imamiya Ebisu Shrine to receive bamboo branches hung with auspicious tokens.

Het schrijn is toegewijd aan Amaterasu-Omikami (de voorouder van de Keizer), Kotoshironushi-no-Mikoto (Ebessan) en drie andere goden. Het is gesticht in het jaar 600 na Christus door Shotoku Taishi, samen met de Shitennoji Tempel, waar de prins een ceremonie gehouden zou hebben het voor het verkrijgen van bescherming door deze goden. In 609 zou de kroonprins zelf tot deze goden gebeden hebben en bescherming gevraagd hebben voor de markt in het gebied. Ebessan of de god Ebisu is nog steeds de beschermgod van de markt en handelaars blijven deze godheid verheerlijken en aanbidden. Tijdens het festival komen alle mensen van de buurt, maar vooral handelaars, naar het schrijn om hun bamboe-tak met geluksbrengers te kopen en aldus door Ebessan beschermd te worden. Elk jaar zijn er zo'n 50 fukumusume, die uit 6000 kandidaten gekozen worden om te helpen bij de festiviteiten.
Dit jaar was het eerste jaar, waarin er ook 5 buitenlandse meisjes gekozen werden om mee te doen. Roos, Pia, ik en onze twee Chinese collega's waren de gelukkigen. Onze 'job' gedurende het festival was klanten lokken, door onze exotische aanwezigheid en geluksbrengers bevestigen aan hun bamboe-takjes. Aangezien Ebessan de godheid van de handel is, kan je je geluk afkopen! Elke geluksbrenger kostte zo'n 1500 yen of 10 euro en aan een gemiddelde bamboe-tak hingen een vijftal geluksbrengers. Toch gingen er ook een hele hoop mensen naar huis met een bamboe-tak waar alles aan hing, voor een waarde van 21 000 yen (ongeveer 140 euro).... Geloof het of niet, maar in Japan kan je je geluk afkopen en Osaka is wel degelijk dé handelsstad van Japan!
Elke dag waren we om 11u in het schrijn omdat we door een paar ingehuurde kleedsters geholpen zouden worden bij het aantrekken van de kimono. Een kimono bestaat uit een paar lagen en het is niet iets wat je 'even snel' aantrekt. Een babbeltje met de Japanse fukumusume leerde mij dat je normaal naar een schoonheidssalon gaat om je kimono te laten aantrekken en je haar te doen. Wij, buitenlandse studenten, hebben dat deel natuurlijk even geskipt en zelf ons haar gedaan.. Met reacties als 'Wow, heb je dat zelf gedaan??' tot gevolg.
Ik heb drie dagen gewerkt van 12u tot 9u 's avonds. Ruben en Chuuken moesten echter van 8u 's morgens tot 10u 's avonds werken. Hun job bestond uit het uitdelen van bamboetakken, het bijvullen van geluksbrengers en het geven van wisselgeld. Eerst leek het mij maar een raar idee dat we dat niet zelf mochten doen, maar eigenlijk had ik mijn handen wel vol met het proberen te verstaan van het kansai-dialect, het uittellen van de kostprijs en het bevestigen van de geluksbrengers. Gelukkig waren de fukuotoko of 'geluksjongens' er!
Verkopen was echter niet onze enige functie. Voor Yomiuri tv hebben we een live-interview gedaan voor het nieuws en verder moesten we vooral lachen en mooi wezen voor de honderden foto's die er gedurende die drie dagen van ons gemaakt zijn. Veel Japanners kijken vaak alsof ze nog nooit een buitenlander gezien hebben, maar als die buitenlander dan ook nog eens een kimono draagt, dan weten ze helemaal niet meer waar ze het hebben!
't Was dan ook een hele leuke ervaring om gedurende drie avonden in kimono de trein te nemen en terug te keren naar de dorm!
Gisteren was de laatste dag en net toen we dachten dat alle fotoshoots nu wel gedaan zouden zijn, begon het pas. Alle fukumusume wouden nog zo'n 20 groepsfoto's, die met ieders fototoestel gedaan moest worden en daarnaast waren er nog een hele hoop 'fans' die ons graag vereeuwigd zagen!
Een van onze 'fans' heeft mij zelfs zo'n tiental afgedrukte foto's bezorgd van mezelf tijdens het hele gebeuren. Leuk!! Maar wel een beetje freaky...
Hier volgen nog wat sfeerbeelden om jullie een idee te geven van hoe het was.